Halina Konopacka
W roku 2018 Halina Konopacka została patronką Fundacji LOTTO.Urzekła, zadziwiła i zafascynowała nas jej historia i osobowość. Stała się dla nas inspiracją do podejmowania nowych działań i wyzwań.
Kim była Halina Konopacka? Piękną, mądrą kobietą – pierwszą polską złotą mistrzynią olimpijską. Kochała sport i odnosiła w nim wspaniałe sukcesy. Uprawiała różne dyscypliny, a wśród nich rzut dyskiem, rzut oszczepem, pięciobój, skok wzwyż, skok w dal. Z pasją jeździła na nartach. Była także poetką, malarką, filantropką, poliglotką, automobilistką i… gorącą patriotką. Gdyby chcieć podsumować ją w dwóch słowach trzeba by powiedzieć „kobieta renesansu”.Ciągle w ruchu, zawsze zaangażowana, zainteresowana, zdeterminowana, a przy tym serdeczna, wykształcona i odważna. Uosobienie kalokagatii – greckiego ideału łączącego piękno i dobro z etycznym i szlachetnym postępowaniem.
Urodziła się 26 lutego 1900 roku w Rawie Mazowieckiej w rodzinie, w której rozwój fizyczny był traktowany na równi z rozwojem intelektualnym.Od najmłodszych lat grała w tenisa, jeździła konno, pływała i jeździła na łyżwach. Jednak z profesjonalnym sportem zetknęła się dopiero jako studentka polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdy przypadkiem trafiła do sekcji lekkoatletycznej AZS. To właśnie tam jej niezwykły talent sportowy został odkryty przez francuskiego trenera Maurice Baqueta. Pod okiem profesjonalnych szkoleniowców szybko rozkwitła i zaczęła odnosić sukcesy.Zaledwie rok po wstąpieniu do sekcji lekkoatletycznej AZS świętowała już zdobycie mistrzostwa Polski w rzucie dyskiem i pchnięciu kulą. O jej wszechstronności sportowej może świadczyć choćby 25. tytułów mistrzowskich zdobytych w różnych kategoriach lekkoatletycznych, nie wspominając o innych dyscyplinach sportowych, które uprawiała „z najszlachetniejszych pobudek, z radości życia”, takie jak pływanie, tenis ziemny czy wreszcie jej ukochane narciarstwo.
Najważniejszym dniem w jej karierze sportowej, niezwykle wówczas ważnym dla całego naszego Kraju, stał się 31 lipca 1928 roku. Halina Konopacka, będąc jedną z reprezentantek Polski na olimpiadzie w Amsterdamie, ku zaskoczeniu wszystkich zdobyła pierwszy złoty medal olimpijski, pierwsze złoto dla wskrzeszonej Ojczyzny! Tym zwycięstwem symbolicznie przywróciła pamięć o Polsce całemu światu.
„Mój dzień zapowiadał się nieszczególnie. Od rana padał deszcz. Oślizgły dysk, miękkie koło, zimno, wiatr, to niedobry prognostyk. Jedyne moje atuty – chęć zwycięstwa – chęć tak wielka, że prawie pewność… Z szatni przez długi tunel wychodzę na boisko. Dopiero teraz widzę przytłaczającą potęgę stadionu… Z trudem odnajduję biało-czerwone chorągiewki na trybunach, wśród rozkołysanego tłumu widzów. Z trudem tylko słyszę okrzyki -Polska!, Halina! I czuję, że ci ludzie proszą, dopominają się o hymn i sztandar. Jestem ogromnie podniecona. Moja mała, biało-czerwona chorągiewka z boiska musi wyrosnąć w wielki sztandar i zawisnąć na najwyższym maszcie. ˮ
(źródło: PKOL, folder do wystawy „Z radości życia. Halina Konopacka”)
Wygrana na olimpiadzie była symboliczna, również z tego powodu, że był to pierwszy złoty medal kobiecy w historii świata!
W ten oto sposób Halina Konopacka z niezwykłą gracją, zupełnie naturalnie, stworzyła pierwowzór gwiazdy sportowej i nowoczesnej Polki.Po triumfalnym powrocie do Kraju otrzymała wysokie odznaczenie państwowe oraz misję szerzenia kultury fizycznej w wolnej Polsce.
Aż do wybuchu II wojny światowej aktywnie udzielała się w strukturach sportowych mi.in. jako członkini Zarządu Międzynarodowej Federacji Sportów Kobiecych czy prezes Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Kobiet. Oprócz sportu bardzo intensywnie i z upodobaniem zajmowała się również poezją, publikując m.in. w „Wiadomościach Literackich” i „Skamandrze”. Wraz z mężem, Ignacym Matuszewskim – piłsudczykiem, politykiem, dyplomatą i żołnierzem wywiadu wojskowego, w międzywojennej
Wybuch II wojny światowej okazał się dla Haliny Konopackiej prawdziwym testem z patriotyzmu. We wrześniu 1939 roku razem z mężem Ignacym Matuszewskim przeprowadziła bardzo ryzykowną ewakuację warszawskiej części zapasów złota Banku Polskiego i dostarczyła go urzędującemu we Francji premierowi rządu polskiego na uchodźstwie Władysławowi Sikorskiemu. W oczach przedstawicieli rządu emigracyjnego zyskała nowy epitet: “podwójnie złota”.
Po II Wojnie Światowej Matuszewscy z powodów politycznych nie mogli wrócić do Polski.Na stałe przenieśli się do Stanów Zjednoczonych.W okresie PRL Halina Konopacka przyjeżdżała do Ojczyzny trzykrotnie, jednak pomimo jej ogromnych zasług dla Kraju, jej wizyty każdorazowo przechodziły bez echa. Władze komunistyczne zadbały o to, by była postacią rozpoznawalną już tylko w wąskim gronie sportowców.
Zmarła 28 stycznia 1989 roku na Florydzie, do końca radosna, aktywna i budząca zachwyt w swoim najbliższym otoczeniu.
Po wielu latach zapomnienia, Halina Konopacka wraca do zbiorowej pamięci Polaków. Fundacja LOTTO pragnie złożyć hołd tej niezwykłej kobiecie, aktywnie uczestnicząc w utrwalaniu pamięci o niej i stawiając ją za wzór młodemu pokoleniu Polaków.
Materiały o Naszej Patronce: